Nota biograficzna

Stanisława Fleszarowa-Muskat urodziła się 21 stycznia 1919 roku w Siennowie pod Przeworskiem (woj. rzeszowskie) jako córka Władysława Krzyckiego, nauczyciela, i Antoniny Anny Wandy z Isakiewiczów, z pochodzenia Ormianki. Miała starszego brata Zygmunta (zm. 1995). Dzieciństwo i młodość spędziła w Kole, gdzie jej ojciec był kierownikiem tamtejszej szkoły, a w latach 1924-1927 sprawował urząd burmistrza. Tu ukończyła Publiczną Szkołę Powszechną oraz Prywatne Gimnazjum Koedukacyjne Towarzystwa "Oświata". W roku 1936 podjęła studia na Wydziale Prawno-Ekonomicznym Uniwersytetu Poznańskiego, przerwane wybuchem wojny. Bezpośrednio po wojnie usiłowała do nich powrócić, jednak różne przeszkody - w tym stan zdrowia - sprawiły, że porzuciła ten zamiar.

W kwietniu 1941 roku została wywieziona z bratem Zygmuntem na przymusowe roboty do Niemiec (Anzenkirchen, następnie Eggenfelden w Bawarii), gdzie pracowała w charakterze robotnicy rolnej, później fabrycznej i ostatecznie pomocy biurowej („polnische Bürohilfe”) w fabryce obuwia Karla G. Hartlieba (Rottaler Schuhfabrik). Przebywała tam do 24 listopada 1942 roku, do czasu otrzymania przysługującego jej wówczas urlopu, z którego już nie powróciła. Wyjechała do Lwowa, gdzie 3 grudnia 1942 roku poślubiła prawnika Jerzego Fleszara. Po przesłaniu do Eggenfelden zaświadczenia lekarskiego o „czasowej niezdolności do pracy i podróżowania”, dwukrotnej prośby o zwolnienie oraz informacji o zawarciu związku małżeńskiego, uzyskała zgodę niemieckiego pracodawcy na zwolnienie z jego zakładu pracy. Powiadomiony o tym Urząd Pracy w Eggenfelden zaakceptował ten fakt i przesłał zgodę na zatrudnienie we Lwowie, gdzie podjęła pracę jako urzędniczka Centralnego Urzędu Rolniczego Galicji. Do połowy marca 1944 roku pozostawała we Lwowie, skąd jeszcze wiosną tego roku przeniosła się do Częstochowy. Pracowała tu jako urzędniczka w Rolniczej Okręgowej Spółdzielni Handlowej, a tuż po wyzwoleniu w Wytwórni Chemicznej "Dzwon". W połowie roku 1945 przyjechała na Wybrzeże i zamieszkała w Gdyni, dokąd sprowadził ją brat matki Jan Issakiewicz, następnie mieszkała w Sopocie. W roku 1952 rozwiodła się z Jerzym Fleszarem, a w roku 1957 poślubiła Tadeusza Muskata.

Stanisława Fleszarowa-Muskat zmarła 1 października 1989 roku w Sopocie, gdzie pochowana została na Cmentarzu Komunalnym.

Debiuty

Debiutowała utworami poetyckimi w roku 1934, jeszcze jako uczennica gimnazjum, drukując swoje wiersze w Gazecie Kolskiej. Za właściwy debiut uznawała poemat "Sen o morskiej potędze", wydany w roku 1948 z przedmową Eugeniusza Kwiatkowskiego. Pierwsze opowiadanie - "W służbie morza", opublikowane pod krypt. "St.F." - ukazało się w roku 1946, wydane w Częstochowie przez Spółkę Wydawniczą "Ezop". Jednak w ocenie pisarki debiutem prozatorskim była dopiero nowela "Na stoczni", nagrodzona w roku 1949 II nagrodą w "Chopin i Zuska" (sztuka 3-aktowa). Jednocześnie już od roku 1948 pisarka pracowała nad swoją pierwszą powieścią - "Pozwólcie nam krzyczeć", która ukazała się drukiem w rok1958, ale jej fragment pt. "Dziewczęta z wieży Babel" wydrukowały Rejsy już w roku 1950. Lata pięćdziesiąte to również początek twórczości publicystycznej, którą Fleszarowa uprawiała przez ponad 15 lat.

Twórczość

Dorobek twórczy Stanisławy Fleszarowej-Muskat jest bardzo bogaty i różnorodny, zważywszy, że była autorką ponad 700 różnych utworów (w tym tylko niewielka część nie była publikowana). Powieściopisarka, poetka, publicystka, dramaturg, autorka książek dla dzieci i młodzieży. Pseudonimy i kryptonimy: Andrzej Flem, esef, (f), Fl, KWAS, S.F., St.F. Lata 1960-1980 to okres najbardziej twórczy w życiu pisarki. Powstała wówczas większość jej znanych powieści, opowiadań, sztuk scenicznych i słuchowisk radiowych. W jej prozie powieściowej, obok dominującej tematyki współczesnej, pojawiła się również tematyka morska ("Milionerzy, 1961; "Kochankowie róży wiatrów, 1961), poszerzona o wątki historyczne w 3-tomowej powieści poświęconej Gdyni i ludziom związanym z jej losami ("Tak trzymać 1974-1977). W roku 1967 Stanisława Fleszarowa-Muskat ukończyła Studium Scenariopisarstwa w Warszawie, co zaowocowało licznymi scenariuszami filmowymi. Na przełomie lat 60. i 70. pisarka dołączyła do grona twórców literatury młodzieżowej. Zapoczątkowała ten rodzaj pisarstwa powieścią "Wycieczka-ucieczka". Wkrótce po niej powstała następna powieść dla młodzieży "Papuga pana profesora", liczne opowiadania, widowiska telewizyjne, pisane głównie dla Teatru Młodego Widza w Warszawie, oraz słuchowiska radiowe. Wydarzenia lat 1980-1982 nie pozostały bez wpływu na życie i twórczość Stanisławy Fleszarowej-Muskat. W sierpniu 1980 roku pisarka wystosowała apel o podjęcie dwustronnych rozmów pomiędzy strajkującymi a stroną rządową w sprawie "przywrócenia normalnych warunków pracy i życia na Wybrzeżu". Treść tego apelu została opublikowana w almanachu gdańskich środowisk twórczych Przez kilka następnych lat Stanisława Fleszarowa-Muskat nie ogłaszała drukiem nowych publikacji i wycofała się z działalności społecznej. Podpisała jedynie umowy wydawnicze na wznowienie dwóch wcześniejszych powieści: "Dwie ścieżki czasu" i "Przerwa na życie". Jesienią 1981 roku powstał rękopis pierwszych rozdziałów powieści "Most nad rwącą rzeką", zawierającej m.in. echa wydarzeń poprzedzających wprowadzenie stanu wojennego w Polsce. W roku 1983 pisarka rozpoczęła pracę nad powieścią "Pasje i uspokojenia" oraz przygotowywała do druku zbiór opowiadań pt. "Czarny warkocz". Kilka ostatnich lat swojego życia poświęciła głównie powieściom. Powstały wówczas: "Pod jednym dachem, pod jednym niebem", "Stangret jaśnie pani" oraz niedokończona powieść "Łza" (dwa ostatnie tytuły wydane już po śmierci pisarki). Najbardziej znane są jej powieści, opowiadania i dramaty, które złożyły się na powstanie ponad 30 tytułów publikacji książkowych (układ wg daty pierwszego wydania): "W służbie morza" (1946), "Sen o morskiej potędze" (1948), "Pozwólcie nam krzyczeć" (1958), "Przerwa na życie" (1960), "Lato nagich dziewcząt" (1960), "Milionerzy" (1961), "Kochankowie róży wiatrów" (1961), "Czterech mężczyzn na brzegu lasu" (1963), „Ostatni koncert" (1965), "Zatoka śpiewających traw" (1967), "Szukając gdzie indziej" (1967), "Wycieczka-ucieczka" (1968), "Powrót do miejsc nieobecnych" (1968), "Jedna noc z tamtych lat" (1969), "Wczesną jesienią w Złotych Piaskach (1970), "Papuga pana profesora" (1970), "Wizyta" (1971), "Wzór dla kapitana" (1971), "Dwie ścieżki czasu" (1973), "Tak trzymać", t. 1-3 (1974-1977), "Kochankowie muszą się rozstać" (1975), "Złoto nie złoto" (1979), "Most nad rwącą rzeką" (1984), "Czarny warkocz" (1985), "Pasje i uspokojenia" (1987), "Pod jednym dachem, pod jednym niebem" (1988), "Stangret jaśnie pani" (1989), „Portret dziewczyny na zielonym tle” (1991), "Łza" (1992), „Nie wracają na obiad” (1998), „Noc pod Alpami” (1999). Spośród wymienionych publikacji książkowych najwięcej wznowień i najwyższe nakłady miały powieści pisarki, a dwie z nich ("Wczesną jesienią w Złotych Piaskach", "Dwie ścieżki czasu") wydano drukiem brajlowskim. Wiele utworów Stanisławy Fleszarowej-Muskat doczekało się także adaptacji filmowej i radiowej. Na motywach powieści "Pozwólcie nam krzyczeć" powstał film produkcji polsko-niemieckiej pt. "Spotkania w mroku", którego współautorką scenariusza była Fleszarowa. Na użytek telewizji powstały takie utwory, jak: "Dialog z minionym czasem", "Gruszeczka", "Korzeń, łodyga, kwiat", "Ludzie znad zatoki", "Tam i gdzie indziej". Polskie Radio emitowało jej opowiadania, słuchowiska, powieści (m.in. "Milionerzy, "Kochankowie róży wiatrów"). Opowiadania i dramaty pisarki były również tłumaczone na języki obce: angielski, czeski, niemiecki, rosyjski, słowacki i węgierski. Część z nich wydano drukiem, inne były emitowane w radio lub adaptowano je dla potrzeb telewizji. Spuścizna literacka pisarki - będąca dorobkiem ponad czterdziestoletniej pracy twórczej i doświadczeniem jej siedemdziesięcioletniego życia - została oficjalnie przekazana przez męża pisarki Tadeusza Muskata do zbiorów Biblioteki Gdańskiej PAN w roku 1990, w formie daru. Zgodnie z wolą ofiarodawcy została uporządkowana, pogrupowana i opracowana. Przewodnikiem po opracowanej kolekcji (Papiery osobiste, twórczość, korespondencja, materiały różne) jest monograficzny tom "Katalogu rękopisów Biblioteki Gdańskiej PAN", t. 3: Spuścizna Stanisławy Fleszarowej-Muskat, sygn. Ms 5874-6123, oprac. i przygot. do druku K. Świerkosz, Gdańsk: Marpress, 1999. W posiadaniu Biblioteki Gdańskiej PAN są również, na mocy umowy depozytowej z 29 lutego 2000 roku zawartej pomiędzy BG PAN a Fundacją im. S. Fleszarowej-Muskat w Sopocie, dokumenty osobiste pisarki za lata 1927-1949 (47 szt.), które stanowią cenne uzupełnienie spuścizny pisarki.

Kolskie ślady

Stanisława Fleszarowa- Muskat wychowywała się i początkowe wykształcenie zdobyła w Kole, gdzie jej ojciec był kierownikiem szkoły, a później burmistrzem. Tu ukończyła Publiczną Szkołę Powszechną oraz Prywatne Gimnazjum Koedukacyjne Towarzystwa „Oświata”. Tu jako uczennica gimnazjum publikowała swoje wiersze na łamach „Gazety Kolskiej” Utwory noszące ślady autobiografii pisarki to „Powrót do miejsc nieobecnych” oraz „Czarny warkocz”.

W pierwszej z wymienionych powieści opisuje swoje przeżycia i swoich bliskich. Idąc śladami bohatera książki poznajemy topografię miejsc naszego miasta. Autorka opisuje autentyczne miejsca tak bardzo wrosłe w pejzaż miasta - hotel, gmach sejmiku, park miejski, budynek szkoły realnej, nadrzeczne łąki, ruiny zamku, uliczki i zaułki ówczesnego Koła.

Tytułowy "Czarny warkocz" - opowiadanie z 1983 roku - wspomnienie o matce, Ormiance, którą charakteryzował długi czarny warkocz. Tenże warkocz posłużył do pełnego rozrzewnienia, miłości i tęsknoty słowa o matce, domu rodzinnym, dzieciństwie i młodości pisarki.

Kolanie w hołdzie pisarce ufundowali w 1990 r. tablicę pamiątkową na ścianie budynku Ośrodka Szkolno-Wychowawczego w Kole, tam pobierała naukę w latach 1927-1936 w Gimnazjum Towarzystwa „Oświata”. Na osiedlu Płaszczyzna mamy ulicę jej imienia, Gimnazjum nr 1 w Kole obrało ją jako patrona szkoły oraz 25.04.2007 r. nadano naszej bibliotece jej imię.

Fundacja

W 1991 r. została ustanowiona Fundacja im. Stanisławy Fleszarowej-Muskat przez męża Tadeusza Władysława Muskata, który wypełnił wolę zmarłej w 1989 roku pisarki. Siedzibą fundacji jest miasto Sopot. Środki finansowe fundacji, pochodzą wyłącznie z praw autorskich. Każdy Darczyńca zostaje uwieczniony w Złotej Księdze Fundacji im. Stanisławy Fleszarowej-Muskat.

Oficjalna strona pod patronatem Fundacji www.fundacjafleszarowej-muskat.pl

Postanowienia ogólne

1. Ze Szkolnego Centrum Informacji mogą korzystać uczniowie, nauczyciele, pracownicy szkoły i absolwenci.
2. W wyjątkowych sytuacjach Szkolne Centrum Informacji może być zarezerwowane na potrzeby szkoły.
3. Bezwzględnie zabrania się wnoszenia do pracowni napojów, artykułów spożywczych.
4. Okrycia wierzchnie uczniowie zostawiają w szatni, a teczki i plecaki na wyznaczonych półkach w bibliotece.

Zasady udostępniania zasobów bibliotecznych

1. Czytelnik może wypożyczyć książki i czasopisma wyłącznie na swoje nazwisko.
2. Książki i czasopisma wypożyczane są na okres jednego miesiąca.
3. Nie obowiązują ograniczenia ilościowe wypożyczanych książek.
4. Księgozbiór podręczny oraz zbiory audiowizualne, programy multimedialne udostępniane są na miejscu. W uzasadnionych przypadkach zbiory te mogą być wypożyczane na 1 dzień lub weekend.
5. Czytelnik, który zgubił lub zniszczył książkę zobowiązany jest odkupić ten sam tytuł, lub inną książkę wskazaną przez bibliotekarza.
6. W razie zagubienia czasopisma czytelnik zobowiązany jest do kupienia książki po uzgodnieniu z bibliotekarzem.
7. Wraz z końcem roku szkolnego należy bezwzględnie zwrócić wszystkie wypożyczone materiały i uzyskać podpis bibliotekarza na karcie obiegowej. Wychowawcy zobligowani są do współpracy z biblioteką w tym zakresie.
8. Czytelnicy opuszczający szkołę (uczniowie, nauczyciele, pracownicy) zobowiązani są do uregulowania wszelkich zaległości z biblioteki, czego potwierdzeniem jest wpis na karcie obiegowej.

Zasady użytkowania stanowiska komputerowego

1. Stanowiska komputerowe służą wyłącznie do celów edukacyjnych.
2. Przed rozpoczęciem pracy przy komputerze użytkownik jest zobowiązany do okazania legitymacji i zalogowania się do systemu.
3. Przed przystąpieniem do pracy użytkownik zobowiązany jest sprawdzić sprawność sprzętu, na którym zamierza pracować. O zauważonych usterkach, nieprawidłowościach w pracy komputera należy bezzwłocznie poinformować opiekuna Szkolnego Centrum Informacji.
4. Przy każdym stanowisku komputerowym może pracować tylko 1 osoba.

Użytkownik ma prawo:

• korzystać z poprawnie funkcjonującej stacji roboczej,
• korzystać z zasobów Internetu i szkoły,
• poszukiwać materiałów w multimedialnych programach edukacyjnych  dostępnych w Szkolnym Centrum Informacji,
• wykonywać prace do nauki własnej i zajęć edukacyjnych (prezentacje multimedialne, nauka języków obcych itp.),

 Użytkownikowi nie wolno:

• korzystać z komputerów w celach zarobkowych,
• wykonywać czynności naruszających prawa autorskie twórców lub dystrybutorów oprogramowania danych,
• instalować własnych programów i dokonywać zmian właściwości konfiguracji komputera,
• bez zgody opiekuna Szkolnego Centrum Informacji dołączać lub odłączać dodatkowych urządzeń i nośników zewnętrznych komputera,
• przeglądać stron WWW zawierających treści pornograficzne, drastyczne, agresywne a także inne niezgodne z obowiązującym prawem i normami moralnymi.

1. W przypadku stwierdzenia naruszenia obowiązującego regulaminu opiekun Szkolnego Centrum Informacji, administrator sieci ma prawo do natychmiastowego przerwania pracy użytkownika i zakazu korzystania ze stanowiska komputerowego na okres wskazany przez nauczyciela.
2. Za wszelkie wyrządzone szkody pełną odpowiedzialność ponosi ich sprawca, łącznie z kosztami naprawy lub wymiany sprzętu i oprogramowania.
3. Po zakończeniu pracy korzystający z komputera pozostawia stanowisko  w należytym porządku, wylogowuje się z systemu, nie wyłącza komputera.

Zasady korzystania z Centrum Diagnozy i Pomiaru Dydaktycznego (CDiPD)

1. CDiPD służy do diagnozowania różnych obszarów wychowawczych szkoły oraz dokonywania pomiaru dydaktycznego.
2. Nauczyciele uzgadniają z bibliotekarzem termin przeprowadzenia badania (pomiaru dydaktycznego).
3. Nauczyciel wprowadza bazę pytań do narzędzia badawczego osobiście.
4. Przebieg diagnozy i pomiaru dydaktycznego przeprowadzany jest wyłącznie w obecności inicjatora badań.

Czy czytanie jest trendy?

W październiku w Zespole Szkół Technicznych w Kole przeprowadzono ankietę na temat zainteresowań czytelniczych uczniów. Ankietę przeprowadzono wśród uczniów klas pierwszych liceum i technikum, w sumie 54 osoby. Uczniowie odpowiadali na 11 pytań.

Z jakiego powodu czytasz książki:

1. z obowiązku - 35 odpowiedzi
2. dla przyjemności - 13 odpowiedzi
3. z innego powodu - 6 odpowiedzi

65% ankietowanych stwierdziło, że czyta książki z obowiązku, a tylko 24 % sięga po książki dla przyjemności.

Czym kierujesz się, wybierając książkę?

1. informacjami od kolegów - 16 odpowiedzi
2. grubością pozycji – 5 odpowiedzi
3. reklamą - 13 odpowiedzi
4. wybierasz przypadkowo – 10 odpowiedzi

Z analizy odpowiedzi uczniów wynika, że największe znaczenie przy wyborze książki ma opinia kolegów oraz reklama w telewizji czy Internecie.

Podaj maksymalnie trzy tytuły książek, które ostatnio przeczytałeś i nie były one lekturą szkolną:

Najczęściej w odpowiedziach padały tytuły: „Harry Potter” Rowling J.K., „Gwiazd naszych wina” Green J.„Władca Pierścieni” Tolkien J., „Hobbit” Tolkien „Wszystko, tylko nie mięta” Nowak E., „Pamiętnik narkomanki” Rosiek B. „Anna we krwi” Kendare Blake , saga „Zmierzch” Meyer S., „Gorzkie urodziny” Cassidy A., „Więzień labiryntu” Dashner J.,.„Chemia śmierci” S. Beckett, „Oskar i Pani Róża” Éric-Emmanuel Schmitt, „Jestem nudziarą” M. Szwaja, „Jezioro osobliwości” K. Siesicka , Metro 2033, 2034,Glukhovsky D. Mroczne wieże Stefan King, „Kwiat pustyni” Dirie W., „Trzy metry nad niebem” Moccia F.

Czego szukasz w czytanych przez siebie książkach

1. humoru i dowcipu - 20 odpowiedzi
2. ciekawych postaci - 7 odpowiedzi
3. opisów przyrody - 3 odpowiedzi
4. mocnych wrażeń - odpowiedzi 29

Najwięcej uczniów, bo 49 % zaznaczyło odpowiedz- mocnych wrażeń, co oznacza, że w książkach uczniowie szukają przede wszystkim emocjonujących przeżyć. Część uczniów 34% oczekuje w książkach humoru i dowcipu.

Podaj tytuł książki, którą poleciłbyś do przeczytania koledze/koleżance:

Najczęściej młodzież polecała:

„Igrzyska śmierci” Collins S.,„Gwiazd naszych wina”, Green J., „Hobbit” Tolkien J „Zmierzch” Meyer S., „ „Złodziejka książek” Zusak M. „Kwiaty na poddaszu” Andrews V. C. „Wiedźmin” Sapkowski A.„Władca Pierścieni” Tolkien J, książki z cyklu „Akademia wampirów” Mead R., książki z cyklu „Inne anioły” Crow L., „I wciąż ją kocham” Sparksa, „w zapomnieniu” Lingas-Łoniewska A., „50 twarzy Greya” James E., „Harry Potter” Rowling J.K., „Opowieści z Narnii”, Lewis C. Yellow bahama w prążki” Nowak E., „Trzy metry nad niebem” Moccia F., „Mroczna Wieża” King S., ”Demon i panna Prym” Coelho P. „Nieprzyjaciel” Frenemies A.

Czy w Twojej rodzinie kupuje się książki?

1. tak - 18 odpowiedzi
2. nie - 36 odpowiedzi

Zaskakująco dużo, ankietowanych bo 66% odpowiedziało, że u nich w domach nie kupuje się książek.

Czy korzystasz ze zbiorów bibliotek?

1. tak - 44 odpowiedzi
2. nie - 10 odpowiedzi

81 % uczniów korzysta ze zbiorów biblioteki, dane te pokrywają się ze statystyką czytelnictwa prowadzoną przez bibliotekę szkolną.

Jak często to robisz?

1. codziennie - 5 odpowiedzi
2. kilka razy w tygodniu - 1 odpowiedź
3. raz na tydzień - 2 odpowiedzi
4. raz na miesiąc - 18 odpowiedzi
5. kilka razy w roku - 21 odpowiedzi
6. wcale - 6 odpowiedzi

Najczęściej ankietowani korzystają z biblioteki raz w miesiącu lub kilka razy w roku.

Co może zastąpić ci książkę?

1. telewizor - 8 odpowiedzi
2. komputer – 10 odpowiedzi
3. Internet – 37 odpowiedzi
4. e-book – 4 odpowiedzi

Według wypowiedzi młodzieży około 63% stwierdziło, że Internet może zastąpić w przyszłości tradycyjną książkę.

 Skąd czerpiesz informacje o współczesnym świecie?

1. książka – 3 odpowiedzi
2. czasopisma – 2 odpowiedzi
3. radio - 5 odpowiedzi
4. telewizja – 19 odpowiedzi
5. encyklopedie – 3 odpowiedzi
6. Internet – 43 odpowiedzi

Głównym źródłem informacji o świecie dla naszych uczniów jest Internet i telewizja,.

Warto czytać bo…

Najczęściej podawanymi odpowiedziami były:

• pogłębiamy swoją wiedzę,
• rozwijamy wyobraźnię,
• ciekawy sposób na spędzenie wolnego czasu,
• poprawia pisownię i słownictwo,
• bogaci zasób słownictwa,
• rozwija inteligencję,
• uwrażliwia nas na otaczający świat,
• ćwiczy pamięć,
• rozwija zdolności wypowiadania się,
• czytam , bo kocham książki,

Wypowiedzi te świadczą o tym , uczniowie doskonale wiedzą jakie zalety ma czytanie książek.Zarówno z analizy ankiety jak i codziennej obserwacji uczniów przez nauczyciela bibliotekarza wynika , że czytanie nie jest trendy dla większości młodzieży. Jest jednak grupa uczniów, którzy czytają książki spoza kanonu lektur. Interesują się nowościami, pytają o konkretne pozycje polecane przez kolegów i koleżanki lub reklamowane w Internecie.